- آنتيبيوتيک را اينجوري مصرف کنيم
64666
01 آبان 1398 - 14:34182116 بازديد
برترين‌ها: آنتي‌بيوتيک‌ها بعد از مسکن‌ها دومين دسته از دارو‌هاي پرمصرف کشور محسوب مي‌شوند که بسياري از آن‌ها را مي‌توان بدون نسخه پزشک از داروخانه‌ها تهيه کرد. همين امر باعث شده بسياري از افراد با ظهور اولين نشانه‌هاي سرماخوردگي يا مشکل در دفع ادرار و . مثل «نقل و نبات» آنتيبيوتيک مصرف کنند.
گراني هزينه‌هاي درماني هم شيوع مصرف خودسرانه آنتي‌بيوتيک‌ها را چند برابر کرده غافل از اينکه مصرف نادرست و نابجاي اين دارو‌ها مي‌تواند جان فرد و حتي اطرافيانش را به خطر بيندازد، به خصوص اگر بيمار دوره مصرف آنتيبيوتيک را کامل نکند.
در زمان سرماخوردگي ويروسي آنتيبيوتيک نخوريد
منظور از مصرف زياد، مقدار آنتيبيوتيک نيست؛ عمده مشکلي که وجود دارد مصرف غيرمنطقي آنتيبيوتيک است، يعني در شرايطي که ضرورتي به استفاده از آنتيبيوتيک نيست از آن استفاده مي‌شود. آنتي‌بيوتيک‌ها عمدتا در مقابله با بيماري‌هاي ميکروبي استفاده مي‌شوند. خود واژه آنتيبيوتيک هم از همين کلمه گرفته شده است؛ يعني ضدميکروارگانيسم‌هايي که عمدتا باکتري‌ها هستند. براي مثال اکثر سرماخوردگي‌ها ويروسي هستند و آنتي‌بيوتيک‌هايي که به صورت وسيع استفاده مي‌شوند هيچ تاثيري روي روند بيماري‌هاي ويروسي نخواهند گذاشت.
البته يک طيف محدودي از دارو‌هاي ضدويروس وجود دارد، اما باور عمومي بر اين است که وقتي سرماخوردگي حادث مي‌شود بايد آنتيبيوتيک مصرف کرد. در اين شرايط ما مي‌گوييم مصرف آنتيبيوتيک نادرست است. مشکل مهم‌تري هم وجود دارد و آن هم اينکه معمولا بيمار در اينکه دوز کامل آنتيبيوتيک را به مدت لازم مصرف کند به اندازه کافي دقت نمي‌کند. يعني اگر قرار است دارو را براي يک دوره 7 تا 14 روزه مصرف کند طي 2 يا 3 روز اول که علائم بيماري‌اش فروکش مي‌کند مصرف آنتيبيوتيک را قطع مي‌کند.
وقتي جان اطرافيان‌تان را هم به خطر مي‌اندازيد!
فروکش کردن علائم بيماري عمدتا در سرماخوردگي‌هاي ويروسي ديده مي‌شود يعني خود به خود بيماري خوب مي‌شود. در هر صورت چه مصرف نابجا باشد و چه بجا، اگر آنتيبيوتيک به ميزان کم و ناکافي مصرف شود، باعث مي‌شود آن ميکروارگانيسم از بين نرود و مقاوم شود. در چنين شرايطي ديگر نمي‌توان به راحتي با مصرف آنتيبيوتيک اين ميکروارگانيسم را ازبين برد چراکه نسبت به حمله آنتيبيوتيک از خود مقاومت نشان خواهد داد. اين ميکروارگانيسم بار بعدي که در فرد يا حتي افراد ديگر بيماري ايجاد کند، مقاوم شده و آن آنتيبيوتيک کارايي لازم را نخواهد داشت.
اين موضوع نگراني عمده ما درمورد آنتي‌بيوتيک‌هاست و اينکه سازمان جهاني بهداشت يک سال را به عنوان سال مقابله با مصرف نادرست آنتي‌بيوتيک‌ها نام‌گذاري مي‌کند به‌دليل اهميت موضوع مقاومت ميکروبي است. اين موضوع فقط خود فرد را دچار مشکل نمي‌کند بلکه اطرافيان را هم درگير مي‌سازد، يعني وقتي يک ميکروب مقاوم مي‌شود اگر به فرد ديگري هم انتقال پيدا کند درمورد آن فرد نيز آنتيبيوتيک قبلي را نمي‌توان استفاده کرد.
درواقع زماني مشکل حاد مي‌شود که بيماري سرپايي نباشد يعني به هر دليل بيمار در بيمارستان بستري شود. بيشتر بيماراني که بستري مي‌شوند به‌دليل وجود عفونت‌هاي بيمارستاني براي‌شان آنتيبيوتيک تجويز مي‌شود. در اين شرايط وقتي مقاومت به آنتي‌بيوتيک‌ها ايجاد مي‌شود ديگر دست پزشک بسته شده و خطر جاني براي بيمار به همراه مي‌آورد.
اگر پشت سر هم دچار عفونت شويم چه‌کار کنيم؟!
کساني که به دلايل مختلف به طور مکرر دچار عفونت‌هاي باکتريايي مي‌شوند (باز هم تاکيد مي‌شود عفونت ويروسي نباشد يعني با تشخيص پزشک عفونت باکتريايي باشد) براي مثال جراحي لثه انجام مي‌دهند و مجبورند آنتيبيوتيک بخورند و بعد از مدتي دچار عفونت ادراري مي‌شوند، اگر آنتيبيوتيک را درست مصرف کنند مشکلي براي‌شان ايجاد نمي‌شود، چون آنتي‌بيوتيکي که روي عفونت لثه تاثيرگذار است با آنتي‌بيوتيکي که براي سيستم عفونت ادراري استفاده مي‌شود، متفاوت است.
درمورد کساني که دچار عفونت‌هاي باکتريايي عودشونده مي‌شوند و مجبورند به طور مکرر از آنتيبيوتيک استفاده کنند قطعا با تشخيص آنتي‌بيوگرام (آزمايش‌هاي حساسيت دارويي) براي‌شان دارو تجويز مي‌شود و آنتي‌بيوتيکي به آن‌ها داده مي‌شود که ميکروب نسبت به آن حساس باشد و از بين برود. درواقع آنجايي مشکل ايجاد مي‌شود که ما با اصرار خودمان در شرايطي که لازم نيست آنتيبيوتيک مي‌خوريم يا در شرايطي که لازم است آنتي‌بيوتيک‌مان را به طور کامل مصرف نمي‌کنيم.
بيماري‌هاي مختلف، آنتي‌بيوتيک‌هاي مختلف
آنتيبيوتيک فرآورده يا ماده‌اي است که از يک ميکروارگانيسم گرفته مي‌شود و ارگانيسم‌هاي ديگر را از بين مي‌برد يا مانع فعاليت‌شان مي‌شود. آنتي‌بيوتيک‌ها انواع مختلفي دارند که از لحاظ خصوصيات شيميايي، فيزيکي و بحث داروشناسي با يکديگر متفاوت هستند. يک گروه آنتي‌بيوتيک‌هاي وسيع الطيف هستند که در مقابله با انواع وسيع‌تري از ميکروارگانيسم‌ها فعاليت مي‌کنند و برخي آنتي‌بيوتيک‌ها هم طيف اثرشان محدودتر است.
وقتي که سرماخوردگي آنتيبيوتيک مي‌خواهد
بعضي مواقع برخي بيماري‌هاي ويروسي وقتي طولاني مي‌شوند عفونت باکتريايي روي آن‌ها سوار مي‌شود. بيشتر سرماخوردگي‌ها به‌خصوص در فصل زمستان از نوع ويروسي هستند و بيمار مي‌تواند با 3 تا 5 روز استراحت و نوشيدن مايعات فراوان بيماري‌اش را رفع کند و نيازي به مصرف آنتيبيوتيک نخواهد داشت. اما گاهي اوقات واقعا بيماري باکتريايي است و لازم است آنتيبيوتيک مصرف شود. تشخيص نوع بيماري اعم از باکتريايي يا ويروسي از طريق بررسي ترشحات ته حلق و معاينه پزشک صورت مي‌گيرد.
با آب فراوان بخوريد
نحوه مصرف آنتي‌بيوتيک‌هاي مختلف با يکديگر متفاوت است. بيشتر آنتي‌بيوتيک‌ها به‌دليل مشکلات گوارشي که ايجاد مي‌کنند بهتر است بعد از غذا خورده شوند، اما يکسري از آنتي‌بيوتيک‌ها هستند که بايد با معده خالي مصرف شوند تا اثرگذاري بيشتري داشته باشند. برخي آنتي‌بيوتيک‌ها هم با مصرف برخي مواد غذايي تداخل دارند. طيف آنتي‌بيوتيک‌ها بسيار وسيع است و بيماران بايد نحوه مصرف آن‌ها را از پزشک يا داروسازشان سؤال کنند. بيشتر آنتي‌بيوتيک‌ها بهتر است با شير، آبميوه، چاي و نوشابه مصرف نشوند. مصرف همزمان شير با برخي آنتي‌بيوتيک‌ها، اثرگذاري‌شان را کاهش مي‌دهد، بهتر است آنتيبيوتيک همراه با آب فراوان مصرف شوند.
با آنتيبيوتيک ويتامين بخوريم؟
آنتي‌بيوتيک‌ها معمولا در فلور طبيعي دستگاه گوارش تغيير ايجاد مي‌کنند، به همين دليل بسياري از افراد وقتي آنتيبيوتيک مصرف مي‌کنند دچار مشکلات معده و روده‌اي، اسهال و . مي‌شوند (به‌خصوص در مورد کودکان). طبيعي است که وقتي دارويي را مصرف مي‌کنيم فقط روي سلول هدف و ميکروارگانيسم موردنظر اثر نمي‌گذارد و ممکن است بقيه بدن را هم دستخوش تغييرات و عوارض خود کند.
از آنجايي که جذب بيشتر ويتامين‌ها از طريق دستگاه گوارش انجام مي‌شود باور بر اين است که در زمان مصرف آنتيبيوتيک مي‌توان با استفاده از ويتامين‌هاي طبيعي که به وفور در اطراف‌مان وجود دارد يا مولتي ويتامين‌ها اين نقص را در کساني که طولاني‌مدت آنتيبيوتيک مصرف مي‌کنند، جبران کرد.
مصرف محصولات پروبيوتيک هم بي‌تاثير نيست، اما به هرحال تاثير آنتيبيوتيک کوتاه‌مدت است يعني فرد براي يک دوره محدودي آنتيبيوتيک مصرف مي‌کند. حال اين دوره ممکن است در يک شرايط خاص مثلا 3 هفته باشد. حتي در کساني که عفونت مکرر دارند و مادام دارو مصرف مي‌کنند نوعي تطابق بين ميکروب‌هاي طبيعي دستگاه گوارش و آنتي‌بيوتيکي که مصرف مي‌کنند، پيش مي‌آيد. يکي از باور‌هاي اشتباه، ايجاد مشکلات قلبي براثر مصرف آنتيبيوتيک است. در اين مورد بايد بدانيد مصرف آنتيبيوتيک روي قلب تاثيري نمي‌گذارد و عمده مشکلي که ايجاد مي‌کند همان مقاومت ميکروبي است.
درباره این سایت